Tarcze Antykryzysowe a rozliczenie z PFRON

Trudna sytuacja gospodarcza na skutek stanu epidemii COVID-19 spowodowała, że wiele przedsiębiorstw skorzystało z różnych form wsparcia finansowego. Kolejne Tarcze Antykryzysowe zawierały rodzaje pomocy często polegające na finansowaniu kosztów zatrudnienia, co często posiadało bezpośredni lub pośredni wpływ na uzyskane dofinansowania do wynagrodzeń niepełnosprawnych.

Od początku pandemii, większość form wsparcia skierowana była na zachowanie miejsc pracy w przedsiębiorstwach, które odczuły największy spadek przychodów. Głównie były to środki finansowe przeznaczone na dofinansowanie do wynagrodzeń, ale również pojawiły się formy wsparcia polegające na odroczeniu comiesięcznych zobowiązań, np. składek do ZUS, bądź wydłużeniu terminów ważności niektórych dokumentów, jak np. orzeczeń o stopniu niepełnosprawności. Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze formy wsparcia ze względu na ich wpływ na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z PFRON:

Przedłużenie ważności orzeczenia o niepełnosprawności.

Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, stanowiące podstawę do ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzenia, których ważność dobiegała końca w okresie ogłoszonego stanu epidemii, została automatycznie przedłużona w następujący sposób:

– orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, których ważność upływała począwszy od dnia 8 marca 2020 r., zachowały ważność jeszcze przez 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

– orzeczenia, których ważność upłynęła w okresie od 9 grudnia do 7 marca 2020 r. zachowały ważność, ale pod warunkiem złożenia w tym terminie kolejnego wniosku o wydanie orzeczenia przez osobę niepełnosprawną. Ważność tych orzeczeń została ustalona na 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności

– orzeczenia o niezdolności do pracy wydane przez ZUS zachowały ważność przez okres kolejnych 3 miesięcy od dnia upływu terminu jego ważności, jeżeli pracownik złożył wniosek o ustalenie uprawnień do świadczenia na dalszy okres przed upływem terminu ważności tego orzeczenia.

Pracodawca zatrudniający osoby niepełnosprawne powinien zatem zweryfikować orzeczenia tracące ważność i ustalić, czy posiadane orzeczenia mogą dalej stanowić podstawę do ubiegania się o dofinansowanie. W sytuacjach gdy wymagane jest złożenie wniosku przez pracownika, pracodawca powinien pozyskać od pracownika informacje w postaci dokumentu potwierdzającego np. złożenie wniosku o wydanie kolejnego orzeczenia. Należy również pamiętać, że wydanie nowego orzeczenia powoduje utratę ważności poprzedniego orzeczenia, a nowe orzeczenie powinno zostać pracodawcy dostarczone przez pracownika, o czym być może należy pracownikom przypomnieć.

Świadczenia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Przedsiębiorca u którego wystąpił spadek dochodów w wyniku wystąpienia pandemii mógł wystąpić do Wojewódzkiego Urzędu Pracy z wnioskiem o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP). Środki pracodawca przeznaczał na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników oraz opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne należnych od pracodawcy.

Wsparcie finansowe otrzymane z FGŚP nie wykluczało otrzymania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z PFRON. Jednak aby nie doszło do podwójnego sfinansowania tych samych kosztów ze środków publicznych, pracodawca we wniosku o dofinansowanie z PFRON powinien wykazać kwotę wsparcia pozyskaną do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego z FGŚP. Wykazanie to następuje poprzez wykazanie w poz.53 formularza INF-D-P („Pomniejszenia”) kwoty uzyskanej pomocy do wynagrodzenia danego pracownika. Pracodawca nie pomniejsza natomiast kwoty kosztów płacy, którą wykazuje w pełnej wysokości.

W przypadku kiedy pracodawca nie wpisał w formularzu INF-D-P w pozycji 53 kwoty pozyskanej dla danej osoby z FGŚP powinien złożyć korektę wniosku, w którym wykaże otrzymaną kwotę. Korekta ta może spowodować obowiązek zwrotu do PFRON kwoty zawyżonego dofinansowania.

Jeżeli natomiast przedsiębiorca korzystał z możliwości obniżenia wymiaru czasu pracy zatrudnionemu pracownikowi, powinien to uwzględnić w powyższym w formularzu INF-D-P w pozycjach 21 – 44 („Przeciętny miesięczny wymiar czasu pracy”). Obniżony wymiar czasu pracy w przypadku osób niepełnosprawnych oznacza obniżenie kwoty bazowej dofinansowania proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy. Brak wykazania skróconego czasu pracy we wniosku o dofinansowanie może stanowić podstawę do zwrotu otrzymanego dofinansowania za te okresy.

Dofinansowanie do wynagrodzeń uzyskane od Starosty.

Analogicznie jak przy dofinansowaniu z WUP, pracodawca we wniosku o dofinansowanie z PFRON powinien wykazać kwotę wsparcia pozyskaną do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Wykazanie to następuje poprzez wykazanie w poz.53 formularza INF-D-P („Pomniejszenia”) kwoty uzyskanej pomocy do wynagrodzenia danego pracownika. Pracodawca nie pomniejsza natomiast kwoty kosztów płacy, którą wykazuje w pełnej wysokości, a w przypadku kiedy pracodawca nie wpisał w formularzu INF-D-P w pozycji 53 kwoty pozyskanej dla danej osoby z FGŚP powinien złożyć korektę wniosku, w którym wykaże otrzymaną kwotę.

Zwolnienia z opłacenia składek do ZUS dla podmiotów gospodarczych.

Przedsiębiorcy, którzy uzyskali zwolnienie ze składek ZUS, mogą występować o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych z PFRON, ale:

– w przypadku uzyskania zwolnienia z opłacania 100% składek odprowadzanych do ZUS –we wniosku o dofinansowanie należy wykazać koszty płacy bez uwzględnienia składek do ZUS (pozycja 52 formularza INF-D-P „Koszty płacy” bez składek ZUS oraz pozycja 53 „Pomniejszenia” bez wykazywania zwolnienia z opłacania składek do ZUS).

– w przypadku zwolnienia z opłacenia 50% składek odprowadzanych do ZUS – składając wniosek o dofinansowanie należy wykazać w nim koszty płacy z uwzględnieniem składek do ZUS za daną osobę w wysokości 50% należnych składek, czyli w pozycji 52 formularza INF-D-P z kwotą w wysokości 50% faktycznie opłaconych składek, a w pozycji 53 bez pomniejszenia z tytułu zwolnienia z opłacania składek do ZUS. Należy pamiętać , że pozostałe 50% należnych składek przedsiębiorca powinien zapłacić w terminie wynikającym z przepisów o ubezpieczeniach społecznych.

Odroczenie terminu spłaty lub rozłożenie na raty składek ZUS.

Koszty płacy zostają przez PFRON uznane za poniesione terminowo, jeżeli wniosek o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty został złożony przed upływem tego terminu i został rozpatrzony pozytywnie. W tym przypadku Fundusz bierze tylko pod uwagę nowo wyznaczony termin płatności zobowiązania. Jeśli więc przedsiębiorca dotrzyma nowego terminu płatności, PFRON uznaje, że warunek terminowości opłacenia kosztów płac został dotrzymany.

Trudna sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstwa spowodowana epidemią a dofinansowanie z PFRON.

Przepisy regulujące warunki ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych zawierają przesłankę dobrej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa, co oznacza, że pracodawca nie może uzyskać dofinansowania jeżeli przedsiębiorstwo znajduje się w trudnej sytuacji w rozumieniu przepisów unijnych. Jednak w przypadku gdy pracodawca ubiegający się o dofinansowanie z PFRON znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej na skutek epidemii COVID-19, może nadal ubiegać się o dofinansowanie z PFRON jeżeli:

z dniem 31.12.2019 r. grudnia nie znajdował się w trudnej sytuacji ekonomicznej, ale które później napotkał trudności lub znalazł się w trudnej sytuacji z powodu epidemii COVID-19
1. o ile kwota wartość wsparcia finansowego uzyskanego w ramach pomocy na walkę ze skutkami epidemii nie przekroczy 800 tys. euro.

Pomoc z Polskiego Funduszu Rozwoju.

Pracodawca, który otrzymał subwencję z Polskiego Funduszu Rozwoju i przeznaczył otrzymane wsparcie finansów na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej może ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. W przypadku kiedy pomoc nie została przeznaczona na pokrycie kosztów płacy pracowników niepełnosprawnych, nie ma obowiązku wykazywać jej we wniosku o dofinansowanie.

Jeżeli natomiast otrzymane środki finansowe zostały przeznaczone na koszty płacy pracowników niepełnosprawnych zgłaszanych do dofinansowania do PFRON, powinny one zostać wykazane w formularzu INF-D-P w części dotyczącej pomniejszeń kosztów płacy danej osoby za konkretny miesiąc (poz. 53).

Brak wykazania środków z mikropożyczki lub subwencji PFR, przeznaczonych na koszty płacy osób niepełnosprawnych, może być podstawą do zwrotu dofinansowania wraz z ustawowymi odsetkami.

Przedsiębiorcy chcąc poprawić swoją kondycję i utrzymać jak najwięcej miejsc pracy sięgają po wszystkie możliwe środki, w ten sposób chcą zapobiec redukcji etatów lub zupełnej likwidacji firmy. Należy jednak pamiętać, że wszystkie otrzymane środki finansowe które pracodawcy przeznaczyli na koszty płacy swoich pracowników niepełnosprawnych muszą wykazać we wnioskach o dofinansowanie. Obecnie PFRON przeprowadza liczne kontrole w związku z otrzymanymi dotacjami, nie właściwe wypełnienie wniosków i nie wykazanie dodatkowych środków finansowych, może być podstawą do zwrotu dofinansowania wraz odsetkami i wstrzymania bieżących wypłat do momentu uregulowania zaległości.