Blokada dofinansowań – z czego wynika.

Dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, wypłacane są przez PFRON co miesiąc, na podstawie wniosków złożonych do Systemu Obsługi Dofinansowań. Niekiedy jednak dofinansowanie nagle zostaje wstrzymane, a pracodawca z tego systemu otrzymuje lakoniczną informację o założonej blokadzie. Co może być przyczyną tej blokady?

Najczęściej sytuacja zablokowania dofinansowania ma miejsce w przypadku, gdy PFRON uzyska informacje z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o niezapłaconych składkach za dany okres. PFRON bowiem cyklicznie dokonuje w ZUS sprawdzenia pracodawców wnioskujących o dofinansowanie. Sprawdzenie to nie obejmuje wszystkich pracodawców każdego miesiąca, jakkolwiek PFRON systematycznie kieruje zapytania do ZUS. Podstawę prawną do takiego działania dają PFRON-owi przepisy ustawy o rehabilitacji, które wskazują, że PFRON może przeprowadzać postępowania sprawdzające w zakresie dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych oraz jest uprawniony do korzystania z danych zgromadzonych przez ZUS. Sprawdzenie terminowości płatności składek na ubezpieczenia społeczne stanowi właśnie element takiego sprawdzenia, gdyż terminowość ponoszenia kosztów płacy jest jednym z kryteriów ubiegania się o dofinansowanie.

W przypadku wystąpienia do ZUS, blokada w systemie obsługi dofinansowań może zostać przez PFRON założona do czasu uzyskania odpowiedzi, która potwierdzi, że pracodawca terminowo reguluje obowiązkowe składki.

Możliwe jest jednak dalsze wstrzymanie wypłaty dofinansowania, co ma miejsce w sytuacji, gdy z danych ZUS wynika, że składki za dany okres nie zostały zapłacone w terminie. Taka sytuacja szczególnie często występuje ostatnio, ze względu na odroczenie bądź rozłożenie na raty płatności składek na podstawie przepisów tarcz antykryzysowych. Dofinansowanie w takiej sytuacji jest oczywiście należne, jakkolwiek dane ZUS przekazywane do PFRON zawierają zazwyczaj wyłącznie informacje o płatności bądź jej braku za dany okres. Jeżeli składka za dany miesiąc jest odroczona, pracodawca powinien poinformować o tym PFRON, przedstawiając dowody potwierdzające odroczenie (wniosek do ZUS i układ z Zakładem). W celu przyznania dofinansowania dla PFRON istotne jest, czy wniosek o odroczenie został złożony do ZUS przed terminem płatności składki. Wyjaśnienie sprawy przed PFRON powoduje zdjęcie blokady i wypłatę dofinansowania, jakkolwiek sama wypłata następuje z opóźnieniem, niekiedy i kilkumiesięcznym, ze względu na czas trwania postępowania przed PFRON. 

Blokada może też zostać nałożona na pracodawcę w sytuacji, gdy PFRON stwierdzi na podstawie sprawozdania finansowego, że sytuacja ekonomiczna pracodawcy jest trudna, w rozumieniu przepisów unijnych o udzielaniu pomocy publicznej. W tym przypadku wypłata dofinansowania zależy od danych zawartych w sprawozdaniu, przy czym jeśli PFRON uzna, że sytuacja ekonomiczna pracodawcy nie umożliwi wypłaty dofinansowania, wnioski za kolejne miesiące również zostaną wstrzymane. W takim przypadku należy dążyć do wykazania, że sytuacja ekonomiczna pracodawcy nie jest trudna w rozumieniu powyższych przepisów, co jednak nie zawsze okaże się skuteczne.

Kolejnym przypadkiem nałożenia blokady na dofinansowanie mogą być zaległości wobec PFRON. Zaległości mogą wynikać np. ze złożonej korekty wniosku o dofinansowanie, powodującej konieczność zwrotu środków do PFRON. W przypadku braku zwrotu tych środków w systemie zostanie odnotowana zaległość, która spowoduje wstrzymanie wniosku o wypłatę dofinansowania. W tej sytuacji należy jak najszybciej spłacić zaległość i przesłać potwierdzenie zapłaty do PFRON, aby przyspieszyć rozpatrywanie sprawy zdjęcie blokady na dofinansowanie. Należy pamiętać, aby zaległości wobec PFRON były bezwzględnie spłacane nie później niż do 31 stycznia roku następnego po roku, w którym zaległość wystąpiła, gdyż przekroczenie tego terminu spowoduje nie tylko wstrzymanie dofinansowania za dany okres, ale odmowę jego wypłaty.

Ostatnią przyczyną blokady dofinansowań mogą stanowić informacje uzyskane przez PFRON od osób lub instytucji zewnętrznych dotyczących nieprawidłowości – faktycznych lub rzekomych, występujących u danego pracodawcy. W takim przypadku PFRON przeprowadzi postępowanie wyjaśniające – np. zażąda przedstawienia dowodów terminowego przekazania wynagrodzeń na rachunki bankowe pracowników, zgodnie z umowami o pracę i listami płac, wraz z dowodami opłacenia składek ZUS i zaliczki na podatek od tych wynagrodzeń. W celu szybszego uzyskania dofinansowania należy przekazać do PFRON konieczne dokumenty, potwierdzające prawidłowość ubiegania się o dofinansowanie.

W każdym przypadku wstrzymania dofinansowania, należy najpierw zapoznać się z jego przyczyną, począwszy od sprawdzenia informacji w systemie. Informacje te jednak mogą okazać się zbyt ogólne (np. „założono blokadę ręczną”), co powoduje konieczność wyjaśnienia z PFRON-em faktycznej przyczyny wstrzymania wypłaty dofinansowania. W dalszej kolejności należy czynnie uczestniczyć w postępowaniu PFRON, tj. przesyłać wymagane dane, w celu przyspieszenia wypłaty dofinansowania, dowiadywać się o rzeczywiste przyczyny wstrzymania dofinansowania oraz składać wnioski za kolejne miesiące, aby nie utracić terminu do ich złożenia.